Średnia dorosłość, zwana często wiekiem średnim obejmuje okres od 35-40 do 60 – 65 r.ż. Okres średniej dorosłości charakteryzuje się dużą plastycznością i indywidualizacją rozwoju, który zależy od społeczno – kulturowego kontekstu życia jednostki i w niewielkim stopniu jest determinowany przez czynniki biologiczne. Choć obserwowany jest spadek wydolności wielu funkcji biologiczno – fizjologicznych, to zmiany te przebiegają w sposób stopniowy i łagodny. Dzięki postępowi medycznemu i aktywności fizycznej mogą one być doskonale niwelowane lub kompensowane. Ludzie w średnim wieku uświadamiają sobie, że osiąganie osobistych celów zależy przede wszystkim od ich własnych działań, ale równocześnie mają też świadomość działania niezależnych sił, takich jak potencjalne pogorszenie się stanu zdrowia czy śmierć bliskich.
Zadania średniej dorosłości obejmują przede wszystkim osiągnięcie odpowiedzialności społecznej, wspomaganie rozwoju dorastających dzieci, utrzymywanie sprawności zawodowej, zapewnienie odpowiedniego poziomu życia rodziny, zaakceptowanie i dostosowanie się do biologicznych zmian wieku średniego.
Wybrane trudności pojawiające się w realizowaniu zadań rozwojowych w okresie średniej dorosłości:
- Trudności w pełnieniu ról w rodzinie
Optymalne relacje rodziców z dziećmi w wieku dorastania, charakteryzujące się pozytywnymi emocjami, są ważnym przejawem rozwoju w tym okresie. Natomiast niedostosowanie działań rodziców do zmieniających się potrzeb ich dorastających dzieci, np. nadopiekuńczość lub brak odpowiedniego wsparcia i troski, może być wyrazem ich trudności rozwojowych, dodatkowo może też wyraźnie ograniczać rozwój młodego człowieka
a) Syndrom „pustego gniazda”
Powszechnie uważa się, że rodzice w wieku 50 – 60 lat przechodzą syndrom „pustego gniazda”. Tak określa się stan przygnębienia i osamotnienia, gdy dziecko osiąga dorosłość i opuszcza dom, żeby uzyskać niezależność, określić swoją tożsamość. Syndrom ten przejawia się w dążeniu do utrzymania więzi z dzieckiem na dotychczas obowiązujących zasadach. Rodzic nie potrafi zaakceptować uniezależnienia się własnych dzieci i nie przewartościowuje swojej roli. Stara się odroczyć moment odejścia dziecka z domu, a kiedy to następuje, boryka się z uczuciem pustki, osamotnienia, narastającym poczuciem bycia niepotrzebnym
b) „przepełnione gniazdo”