Afazja jest zaburzeniem funkcji mowy spowodowanym uszkodzeniem mózgu. Zwykle jest ono wywołane udarem.
Afazja ruchowa (przednia) – pacjenci z uszkodzeniem obejmującym okolicę Broca cierpią z powodu afazji ruchowej. Mają oni problem z wypowiedzeniem tego, co chcą powiedzieć. Mowa jest powolna, sprawia wiele trudności i charakteryzuje się „telegraficznym” stylem wypowiedzi. Wypowiadane są jedynie najważniejsze słowa: rzeczowniki i czasowniki, natomiast przyimki i spójniki są pomijane. Pacjent rozumie mowę innych ludzi i ma poczucie tego, że mówi w sposób niepłynny i niepoprawny. Problemy te są zwykle połączone z agrafią
Afazja czuciowa (tylna) – uszkodzenie okolicy Wernickiego jest związane z deficytami rozumienia mowy. Jeśli uszkodzenie obejmuje również zakręt kątowy, zdolność do czytania może być także zaburzona. Oprócz trudności w rozumieniu mowy innych osób, pacjenci ci tracą również zdolność prowadzenia konwersacji i mają trudności z przywoływaniem nazw opisowych. Płynność mowy jest prawidłowa, ale pojawiają się dwa typy nieprawidłowości w używaniu rzeczowników:
-
- parafazja werbalna (używanie słów o innym znaczeniu): zamiast „weź nóż mówią na przykład weź widelec
-
- parafazja głoskowa (używanie nieprawidłowych, ale zbliżonych brzmieniowo sylab): zamiast „nóż i widelec”-„póż i midelec”
Najbardziej dostrzegalną cechą afazji wynikającą z dysfunkcji okolicy Wernickiego jest to, że pacjent pomimo zniekształcania słów (afazja żargonowa), może być całkowicie nieświadomy popełnianych błędów.
