Opóźnienie rozwoju mowy to najogólniejszy termin służący określeniu zjawiska wolniejszego wykształcania się zdolności percepcyjnych lub/i ekspresyjnych danego dziecka w porównaniu z jego rówieśnikami, które powoduje, że dynamika rozwoju tych zdolności jest odmienna od normalnej. Zjawisko to może być wywołane różnymi czynnikami. Najczęściej jednak opóźnienie rozwoju mowy ujmuje się jako zespół objawów, który stwierdza się wówczas gdy:
-określony etap rozwoju mowy dziecka nie pojawił się w czasie powszechnie uznanym za właściwy
– wydłuża się proces kształtowania i rozwoju mowy
– istnieją znaczące różnice pomiędzy poziomem rozwoju percepcji i ekspresji językowej
– występują istotne różnice w rozwoju poszczególnych podsystemów języka
– istnieją różnice w rozwoju poszczególnych aspektów mowy – opóźniony jest rozwój wszystkich aspektów mowy lub tylko niektórych z nich
– występują różnice pomiędzy poziomem rozwoju językowej sprawności systemowej i komunikacyjnej
Jak ustalić stopień opóźnienia rozwoju mowy?
Dla celów diagnostycznych istotne jest ustalenie stopnia opóźnienia rozwoju mowy. Opierając się na opracowanych przez H. Spionek wskaźnikach służących ocenie tego zjawiska ustalono, że o poważnym stopniu opóźnienia rozwoju mowy należy mówić wówczas, gdy mowa dziecka:
– rocznego jest na poziomie dziecka półrocznego (dziecko jedynie gaworzy)
– dwuletniego jest na poziomie mowy dziecka rocznego (dziecko wymawia kilka słów)
– trzyletniego jest na poziomie mowy dziecka półtorarocznego (tworzy ono jedynie równoważniki zdań, a słownictwo jest na poziomie dziecka półtorarocznego)
– czteroletniego jest na poziomie mowy dziecka dwuletniego(dziecko formułuje zdania proste, jego słownictwo czynne jest na poziomie dziecka dwuletniego, tj. używa około 300 słów)
– pięcioletniego jest na poziomie mowy dziecka dwuipółletniego (dziecko tworzy nadal proste zdania, jego słownictwo jest na poziomie dziecka w wieku dwóch i pół lat)
– sześcioletniego jest na poziomie dziecka trzyletniego ( pojawiają się zdania złożone, wymawia ono 1000 – 1500 słów)
– siedmioletniego jest na poziomie mowy dziecka w wieku trzech i pół lat
Zdaniem H. Spionek lekki stopień opóźnienia rozwoju mowy stwierdza się wówczas gdy mowa dziecka dwuletniego jest na poziomie rozwoju mowy dziecka półtorarocznego lub gdy siedmio-ośmiolatek wykazuje stopień rozwoju mowy charakterystyczny dla dzieci pięcio-sześcioletnich
Nasz logopeda posiada doświadczenie i pracuje z dziećmi z opóźnieniem rozwoju mowy