Narządem, który służy do wytwarzania głosu jest krtań. Dolna jej część przechodzi w tchawicę, górna łączy się z jamą gardłową. Jamę gardłową oddziela od krtani nagłośnia, ruchoma chrząstka zabezpieczająca krtań i tchawicę przed przedostaniem się do nich pokarmów lub płynów zdążających przez jamę gardłową do przełyku. Gdy oddychamy lub mówimy, nagłośnia podnosi się, natomiast przy połykaniu zamyka wejście do krtani. Z przodu i z boków ochrania krtań chrząstka tarczowa. Krtań, zawieszona na kości gnykowej, jest ruchoma- unosi się i opada przy połykaniu, mówieniu i śpiewie. Od dołu opiera się na tchawicy. Mięśnie zewnętrzne krtani unoszą ją lub opuszczają, wysuwają do przodu lub cofają. Natomiast mięśnie wewnętrzne służą do obsługi narządu głosowego właściwego. Narząd ten mieści się w środkowym piętrze krtani. Znajdują się tu dwie pary fałdów: fałdy rzekome i fałdy głosowe. Fałdy głosowe utworzone są przez mięśnie i więzadła poryte błoną śluzową. Na ich brzegach znajdują się elastyczne pasemka zwane więzadłami głosowymi lub strunami. Fałdy głosowe mogą się rozsuwać dzięki ruchom obrotowym chrząstek nalewkowych. Wówczas między strunami głosowymi tworzy się otwór zwany głośnią. W czasie mówienia i śpiewania fałdy głosowe są mniej lub bardziej zsunięte. Przy wymawianiu głosek bezdźwięcznych głośnia ma kształt trójkąta równoramiennego. Przy głoskach dźwięcznych fałdy głosowe są zsunięte i wibrują. Przy mówieniu szeptem – zbliżają się w przedniej części, natomiast w tylnej powstaje otwór zwany głośnią międzychrząstkową.
Krtań jest narządem bardzo delikatnym i wrażliwym. Reaguje na temperaturę (wysoką, niską), nawilgocenie powietrza i zapylenie (kurz). Szkodliwe dla krtani jest również głośne mówienie i nagły krzyk, który powoduje gwałtowne zwarcie strun, połączone z napięciem mięśni całego ciała
Logopeda Myślenice
