Obniżone napięcie mięśniowe może mieć etiologie obwodową i być spowodowane:
- nieprawidłową strukturą lub funkcją samego mięśnia (miopatie wrodzone i nabyte, dystrofie mięśniowe)
- nieprawidłową funkcją złącza nerwowo – mięśniowego (miastenia, zespoły miasteniczne, zatrucia)
- uszkodzeniem nerwów obwodowych lub korzeni unerwiających dany mięsień lub grupę mięśniową (neuropatie genetycznie uwarunkowane i nabyte, urazy nerwu, dyskopatie z uciskiem na nerw)
- uszkodzeniem motoneuronów rogów przednich rdzenia kręgowego lub jąder ruchowych nerwów czaszkowych (np. rdzeniowy zanik mięśni, stwardnienie boczne zanikowe)
Powyższe stany dają w praktyce klinicznej obraz tzw. hipotonii porażennej, zespołu wiotkiego, charakteryzującego się osłabieniem nie tylko napięcia, lecz także siły mięśniowej kończyn, osłabieniem lub zniesieniem odruchów ścięgnistych, a w przypadku długotrwałej patologii – również zanikiem tkanki mięśniowej.
Przyczyna obniżonego napięcia mięśniowego może być również ośrodkowa. Spotykamy ją przede wszystkim u noworodków i niemowląt po ciężkim uszkodzeniu niedotlenieniowo – niedokrwiennym OUN (encefalopatia niedotlenieniowo – niedokrwienna) spowodowanym zwykle urazem okołoporodowym. Pacjentów takich cechuje utrzymująca się wiotkość osiowa z niestabilną pozycją głowy i tułowia, podczas gdy napięcie mięśniowe w kończynach ewoluuje od początkowo obniżonego do nasilonej spastyczności.
Ważnym elementem różnicującym hipotonię ośrodkową od obwodowej jest zachowanie odruchów ścięgnistych w tej pierwszej. Hipotonia ośrodkowa jest spotykana również w uszkodzeniach móżdżku. Uszkodzenie robaka móżdżku wywołuje wiotkość osiową, a uszkodzenie półkul móżdżku – wiotkość kończyn. Najczęstszym zespołem genetycznym przebiegającym z wiotkością ośrodkową jest zespół Downa.