Rozszczep wargi i podniebienia to jedna z najczęstszych wad rozwojowych występujących w obrębie środkowej części twarzoczaszki. Rozszczep wargi i/lub podniebienia może mieć postać izolowaną lub występować w zespole wad. Jak do tej pory opisano około 400 rodzajów zespołów wad wrodzonych, w których jednym z symptomów jest rozszczep.
Z perspektywy wielkości obszaru dotkniętego deformacją, może się on przejawiać w postaci stosunkowo niewielkiej szczeliny w obrębie wargi lub obejmować kilka elementów – wargę, wyrostek zębodołowy, podniebienie twarde i miękkie. Rozszczep może mieć także charakter podśluzówkowy. Należy podkreślić, że zakres przestrzeni objętej rozszczepem nie musi wiązać się z zakresem zaburzeń.
Można przyjąć, że rozszczep to jedna z wad rozwojowych w obrębie środkowej części twarzoczaszki, która polega na przerwaniu ciągłości anatomicznej tkanek (błony śluzowej, skóry, mięśni, kości) w miejscach, w których wystąpiły zaburzenia embriogenezy, a ujawniające się w różnym zakresie i nasileniu w obrębie wargi, wyrostka zębodołowego i podniebienia.
MOWA ROZSZCZEPOWA
Mowa rozszczepowa to inaczej mowa osób z rozszczepem podniebienia. Badacze mowy dziecka z rozszczepem podniebienia podkreślają najczęściej występowanie zaburzeń realizacji fonemów, co wydaje się uzasadnione w obliczu towarzyszących rozszczepowi zaburzeń anatomiczno – czynnościowych w obrębie narządu żucia i jamy nosowej. Obserwuje się zatem występowanie u niektórych osób nosowania otwartego oraz innych nienormatywnych cech realizacji fonemów w kontekście zaburzeń miejsca artykulacji, sposobu artykulacji i udziału wiązadeł głosowych.
LECZENIE WIELOSPECJALISTYCZNE DZIECKA Z ROZSZCZEPEM
Kluczowym etapem leczenia dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia jest operacja chirurgiczna, która ma znaczny wpływ na wygląd dziecka i warunki anatomiczno – czynnościowe określające rozwój mowy. Sposób i czas zespalania rozszczepionych elementów przestrzeni orofacjalnej zależy z pewnością od rodzaju wady, jej indywidualnej postaci oraz różnych innych uwarunkowań medycznych. Logopedyczna perspektywa związana z rozwojem mowy skłania do wskazania, że im wcześniej nastąpi zespolenie struktur objętych rozszczepem, tym większa istnieje szansa na efektywną terapię logopedyczną lub nawet prawidłowy spontaniczny rozwój mowy. Należy także podkreślić konieczność prowadzenia jednoczesnego leczenia ortodontycznego, laryngologicznego, audiologicznego i konsultacji foniatrycznych, a czasami także psychologicznych.
Logopeda Myślenice