O ile aparat mowy jest filogenetycznie ukształtowany, a jego cechy są przekazywane dziedzicznie, o tyle sama czynność mowy jest sprawnością, która musi być nabywana przez każdego osobnika na drodze uwarunkowań społecznych, poprzez kontakt z otoczeniem ludzkim. Dzięki procesom społecznej adaptacji dziecko uczy się używać krtani, języka, warg, podniebienia i szczęk do produkowania dźwięków, chociaż pierwotnie (biologicznie) są to narządu przeznaczone do oddychania, żucia i połykania. Dopiero wtórnie stają się one narządami mowy.
Zanim dziecko nauczy się wyrażać swe myśli, musi przejść wiele etapów, podczas których stopniowo zdobywa umiejętność koordynowania różnych grup mięśni do wytworzenia mowy artykułowanej. Mówienie jest sprawnością, której nabywa się wolniej i z większym trudem niż innych sprawności motorycznych. Rozwija się ono zgodnie z dojrzewaniem różnych części aparatu mowy. U wszystkich dzieci rozwój mowy przebiega według tych samych prawideł. Zdrowe, normalnie słyszące i normalnie rozwijające się dziecko przyswaja sobie mowę w ciągu pierwszych 5 – 6 lat.
W rozwoju mowy językoznawcy wyróżniają następujące okresy:
